Przekształcenia spółek prawa handlowego
Jakie spółki można przekształcić?
Spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna oraz spółka akcyjna może być przekształcona w inną spółkę handlową.
Ponadto, przekształceniu mogą także podlegać tzw. spółki cywilne, jak również przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. Z zastrzeżeniem, że przedsiębiorca może się przekształcić wyłącznie w jednoosobową spółkę kapitałową (tj. sp. z o.o., spółkę akcyjną, prostą spółkę akcyjną).
Z dniem 15 września 2023 r. do Kodeksu spółek handlowych został wprowadzony nowy przepis – art. 551 § 11, który stanowi, że spółka kapitałowa (tj. sp. z o.o., spółka akcyjna i prosta spółka akcyjna) oraz spółka komandytowo-akcyjna mogą być przekształcone w spółkę zagraniczną.
Nie może być przekształcana spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku, ani spółka w upadłości.
Z chwilą wpisu spółki nowo powstałej (przekształconej) do rejestru KRS, spółka dotychczasowa (spółka przekształcana) staje się spółką przekształconą. Sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną z rejestru KRS.
Spółka przekształcona zachowuje wszystkie prawa i obowiązki, które przysługiwały spółce przekształcanej, w tym zezwolenia, koncesje, ulgi.
W przypadku gdy zmiana brzmienia firmy dokonywana w związku z przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującego na charakter spółki, spółka przekształcona ma obowiązek podawania w nawiasie dawnej firmy obok nowej firmy z dodaniem wyrazu "dawniej", przez okres co najmniej roku od dnia przekształcenia.
Wymogi przekształcenia
- sporządzenie planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami, a w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną oraz w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową – plan przekształcenia wraz z załącznikami i opinią biegłego rewidenta,
- powzięcie uchwały o przekształceniu spółki, a w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy – złożenie przez niego oświadczenia o przekształceniu,
- powołanie członków organów spółki przekształconej albo określenia,
- zawarcie umowy spółki albo podpisanie statutu spółki przekształconej;
- dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej (wykreślenie przedsiębiorcy lub wspólników spółki cywilnej z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – na wniosek złożony w terminie 7 dni od dnia przekształcenia).
Spółka przekształcana ma obowiązek zawiadomić wszystkich wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu spółki dwukrotnie, w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia tej uchwały, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia. Powzięcie uchwały o przekształceniu spółki osobowej jest dokonywane przez wspólników, zaś spółki kapitałowej – odpowiednio przez zgromadzenie wspólników lub walne zgromadzenie.
Tryb uproszczony przekształcenia spółek
Powyższy model procesu przekształcenia spółek prawa handlowego jest tzw. trybem zwykłym, modelowym. Możliwe jest także przeprowadzenie przekształcenia spółki w tzw. trybie uproszczonym, który jak nazwa wskazuje charakteryzuje się pewnymi ułatwieniami. W trybie uproszczonym możemy przekształcić spółki osobowe w spółkę kapitałową lub spółki osobowe w inną spółkę osobową. W przypadku uproszczonego przekształcenia spółki nie ma konieczności:
- sporządzania planu przekształcenia,
- zawiadamiania wszystkich wspólników o zamiarze przekształcenia,
- zapewniania wspólnikom wglądu do dokumentacji przekształceniowej w lokalu spółki i wydawanie na życzenie odpisów z niej,
- przedstawiania istotnych elementów planu przekształcenia przed podjęciem uchwały o przekształceniu.
W konsekwencji, jeżeli chcemy przekształcić się w spółkę kapitałową jedynymi dokumentami, które jesteśmy zobligowani przygotować są:
- projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki,
- projekt umowy albo statutu „nowej” spółki,
- sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na wybrany dzień przypadający w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym podjęta zostanie uchwała o przekształceniu,
- wycena składników majątku (aktywów i pasywów) spółki dotychczasowej – ale tylko w sytuacji, gdy chcemy przekształcić się w spółkę akcyjną.
Natomiast w sytuacji, kiedy chcemy przekształcić się w inną spółkę osobową sprawa jest o wiele prostsza – wymagane są tylko projekt uchwały w sprawie przekształcenia i projekt umowy albo statutu „nowej” spółki. Przedstawiony tzw. uproszczony tryb przekształcenia spółki jest bardzo korzystny – przede wszystkim trwa krócej niż przekształcenie w trybie zwykłym (zwykle do 1 miesiąca) i jest atrakcyjniejszy finansowo.
Korzyści wynikające z przekształcenia
Niewątpliwie jednym z przeważających atutów, w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w spółkę prawa handlowego, jest przeniesienie odpowiedzialności przedsiębiorcy całym swoim majątkiem za powstałe zobowiązania na spółkę.
Wśród innych zalet przekształcenia można również wymienić chociażby:
- możliwość pozyskania dodatkowego kapitału,
- automatyczne przejście wszystkich praw i obowiązków na „nową” spółkę, nie trzeba zawierać nowych umów z kontrahentami, klientami czy własnymi pracownikami,
- ten sam numer NIP i REGON, nie trzeba występować o nadanie nowych numerów, gdyż przechodzą one automatycznie na „nową” spółkę.
Ile kosztuje przekształcenie spółki?
Na koszty związane z przekształceniem składają się:
- opłata w kwocie 600 zł (500 zł opłaty sądowej za zarejestrowanie spółki przekształconej w rejestrze KRS + 100 zł opłaty za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym),
- opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł,
- koszty notarialne (w tym niekiedy również konieczność uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych, który jest pobierany przez notariusza w momencie podpisywania aktu notarialnego),
- wynagrodzenie biegłego rewidenta w przypadku, gdy wymagają tego przepisy Kodeksu spółek handlowych oraz opłata od wniosku do Sądu o wyznaczenie biegłego rewidenta w kwocie 300 zł,
- wynagrodzenie Kancelarii specjalizującej się w przekształceniach spółek.
Ile trwa przekształcenie spółki?
Procedura przekształcenia spółki może trwać, w zależności od trybu (zwykłego lub uproszczonego) oraz od konieczności poddania planu przekształcenia badaniu przez biegłego rewidenta – od 1 miesiąca do nawet 1 roku.
Czas trwania przekształcenia jest tak naprawdę zależny od czasu przygotowywania wszystkich wymaganych do przekształcenia dokumentów – czy to przez biuro rachunkowe, czy kancelarię prawną czy też biegłego rewidenta aż po rozpatrujący sprawę Sąd.
Informujemy, że Kancelaria specjalizuje się także w zakresie rejestracji spółek w KRS, likwidacji spółek, upadłości, restrukturyzacji spółek oraz udziela pomocy prawnej we wszelkich innych czynnościach związanych z działalnością spółek prawa handlowego.
Autorzy: Patrycja Pietrzak – aplikanta radcowska, Robert Pożarski – radca prawny